Zawartość
Na początku zacznę od definicji „próchnicy”: próchnica zębów to bakteryjna choroba, objawiająca się demineralizacją i rozpadem twardych tkanek zęba. Nieleczona może doprowadzić do utraty zębów lub poważnych zapaleń otaczających ząb tkanek.
Wyróżniamy typy próchnicy:
Próchnice wczesną – występuję na mlecznych zębach niedługo po ich wyrżnięciu. Rozwija się bardzo szybko i niszczy duże powierzchnie zębów w bardzo krótkim czasie.
Próchnica kwitnąca – postępuje bardzo szybko i potrafi zająć znaczną ilość zębów w bardzo krótkim czasie.
Wielu z nas słyszało o próchnicy butelkowej u niemowląt.Choroba ta charakteryzuje się gwałtownym przebiegiem i jest wynikiem długotrwałego karmienia butelką.
Przez całe życie jesteśmy narażeni na próchnice, aby jej zapobiegać musimy dbać o higienę jamy ustnej, kontrolować stan uzębienia , odpowiednio się odżywiać. Związki zębów zaczynają się już formować w okresie zarodkowym a ich dalszy rozwój i początek mineralizacji są kontynuowane przez całą ciąże, dlatego tak istotna jest dieta kobiet w ciąży.
Dieta przyszłych mam powinna być bogata w białka, sole mineralne, wapń , fosforany i witaminy (A,C i D), które odgrywają ważną role w procesie odontogenezy. Decydując się na karmienie piersią, przyszłe mamy powinny wiedzieć jaki wpływ ma ich mleko na uzębienie swojego dziecka. Mleko mamy zawiera białko – laktoferynę, która ma właściwości przeciw bakteryjne. Nie obniża pH w ustach dziecka, w przeciwieństwie do mlek modyfikowanych, które są świetną pożywką dla bakterii Streptococtus mutans.
Bardzo ważne: nie ma czegoś takiego jak próchnica butelkowa przy karmieniu piersią. Podczas karmienia piersią, mleko nie zalega w buzi dziecka.Maluch musi się napracować aby pokarm „poleciał” a następnie odruchowo go przełyka. W momencie zaśnięcia przy piersi, mleko nie leci. W przypadku karmienia butelką , dziecko nawet nie musi ssać, żeby pokarm z butelki leciał do buzi, w momencie gdy dziecko zaśnie przy butelce, mleko zalega w buzi, co może powodować próchnice zębów.
Co powinniśmy jeść aby zapobiegać próchnicy ?
Nasza dieta powinna być bogata w białka, sole mineralne, wapń , fosforany, magnez, fluor, molibden, potas i witaminy (A,C i D), witaminy z grupy B. Dieta powinna składać się również z tłuszczy nasyconych, dlatego ważne jest podawanie dzieciom masła, tłuszcz ten pozwala przyswajać lepiej witaminy w tym tak ważną witaminę D. Każdy posiłek powinien składać się z białka w 20 %.
W naszej diecie nie powinno zabraknąć:
Ryby – są doskonałym źródłem witaminy D, fosforu i wapnia oraz produktów mlecznych bez dodatku cukru, które także są doskonałym źródłem wapnia. Pamiętajmy o spożywaniu jogurtu naturalnego, gdyż wpływa on pozytywnie na florę bakteryjną całego przewodu pokarmowego, a więc i na florę bakteryjną jamy ustnej. Sprzyja to wyeliminowaniu zakażeń grzybiczych, dzięki temu nasza jama ustna będzie chroniona przed niebezpiecznymi bakteriami.
Pieczywo pełnoziarniste – w ziarnach zbóż jest zawarty fosfor i magnez, który jest nie zbędny do prawidłowej mineralizacji zębów.
Kasze, rośliny strączkowe, orzechy – są one bogatym źródłem wapnia, fosforu, fluoru, a także dobrze przyswajalnego białka . Bakterie znajdujące się na powierzchni tych roślin produkują enzymy, które osłaniają zęby przed próchnicą i błonę śluzową jamy ustnej przed zakażeniami.
Zielone warzywa i owoce – spożywając je wydzielamy w jamie ustnej więcej śliny, co przyczynia się do oczyszczania zębów i wypłukiwania resztek pożywienia znajdujących się między zębami ( jabłko, marchew, seler naciowy).
Zielona herbata – zawiera polifenole, chroniące błonę śluzową jamy ustnej przed zakażeniem, ograniczając namnażanie się bakterii. Dzięki dużej zawartości fluoru, zielona herbata wzmacnia nasze szkliwo, zapobiega chorobom przyzębia, a także próchnicy.
Woda bogata w wapń i fluor – doskonale wypłukuje resztki jedzenia, pozostałe między zębami.
Z naszej diecie powinniśmy wyeliminować:
Słodycze i inne słodkie produkty – głównie te, które trzymamy zbyt długo w ustach ( cukierki krówki,suszone owoce, lizaki, cukierki do ssania).
Szpinak, szczaw, botwinka – są one bogate w szczawiany, hamujące przyswajanie wapnia przez organizm.
Produkty typu fast food, słone przekąski -zawierają one dużo soli, która wypłukuje wapń z naszego organizmu.
Napoje gazowane, słodzone, mocna herbata i kawa – przyczyniają się do demineralizacji szkliwa,przez co zęby są bardziej podatne na próchnice.
Reasumując – powinniśmy ograniczyć częstotliwość spożywania węglowodanów powodujących próchnice. Po każdym posiłku dbajmy o higienę jamy ustnej np. pijąc wodę bogatą w fosfor, wapń, szczotkując zęby bądź żując gumę bez cukru. Stosując zbilansowaną dietę i dbając o higienę możemy zmniejszyć ryzyko rozwoju próchnicy.
